ناگفته ها و نادیده های حادثه تروریستی ۱۷ خرداد تهران به روایت فرمانده حفاظت سپاه / فیلم برنامه جهان آرا / ۲۰ خرداد ۱۳۹۶ / لینک مستقیم دانلود
برنامه تلویزیونی «جهان آرا» شنبه شب ۲۰ خرداد ماه با حضور سردار علیاصغر گرجیزاده فرمانده حفاظت سپاه و ارتباط با مهدی یوسفی پاسدار حفاظت سپاه و مجری و کارشناس وحید یامینپور با موضوع «بررسی، تحلیل و ناگفتهها و نادیدههای حملات تروریستی ۱۷ خرداد تهران» از شبکه افق سیما پخش شد.
صبحگاه چهارشنبه ۱۷ خرداد ماه سال ۱۳۹۶، مقارن با روز دوازدهم ماه مبارک رمضان خبر عجیبی در تمام کشور و جهان پیچید. همزمان دو حادثه تروریستی در قلب تهران یک مورد در یکی از مهمترین نهادهای حاکمیتی، مجلس شورای اسلامی و دیگری مشابه و کمحجمتر در حرم مطهر حضرت امام خمینی(ره) به وقوع پیوست. این اتفاق ابعاد و حواشی وسیعی داشت. مردم و بسیاری از جهانیان را نگران کرد که ایران بهرغم اینکه از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون سالها در کانون ترور و تهدید به ترور قرار داشته و چند دهه امنیت را بهطور کامل تجربه کرده است و مردم کاملاً حس آرامش و اعتماد به مأموران و محافظان امنیتی داشتند، باور نمیشد روزی برسد که تهدیدی متوجه این کشور شود و مردممان لطمه ببینند. هر چند این دو حادثه متأسفانه حدود هفده شهید و تعدادی مجروح در پی داشت و این حجم کشته و مجروح در مقایسه با حوادث مشابه در سایر کشورها چندان زیاد به نظر نمیرسد، ولی از این حیث که چنین اتفاقی در تهران و ایران افتاده، بررسی ابعاد آن حائز اهمیت است.

مدت زمان : ۱۳۵ دقیقه
کیفیت : TVRip (عالی) – [ریلیز اختصاصی مبین مدیا]
حجم کل : ۶۸۸ مگابایت
پخش از : شبکه افق سیما
سردار گرجیزاده: همانطور که در خبرگزاریهای مختلف اشاره شد، این حادثه از لحظات اولیه نیروهای امنیتی را درگیر کرد. وقتی به وقوع پیوست نیروهای امنیتی و نیروهای سپاه حفاظت انصارالمهدی(عج) مستقر در مجلس شورای اسلامی بلافاصله وارد عمل شدند و اقدام به مقابله کردند. قبل از توضیح این جریان تروریستی و ابعاد جالب آن باید به این نکته اشاره کنم که در حقارت کاری که صورت گرفت و جسامت و بزرگی عزت جمهوری اسلامی همین بس که در حالی که این تروریستها وارد ساختمان اداری و قسمت مراجعین مردمی مجلس میشدند صحن علنی مجلس تعطیل نشد. حسن تدبیر ریاست محترم مجلس شورای اسلامی در ایجاد آرامش در برگزاری جلسه جای تقدیر و تشکر دارد. صحن علنی مجلس در ساعتی که باید تمام شود با حضور تعدادی تماشاچی و خبرنگار به پایان رسید. همین امر نشان میدهد حادثه علیرغم اینکه بعضیها تلاش کردند آن را خیلی بزرگ جلوه بدهند به تعبیر بسیار زیبای مقام معظم رهبری «ترقهبازی»ای بود که دشمنان ما تصور میکردند به این صورت امنیت جمهوری اسلامی را لااقل برای چند ساعت زیر سئوال میبرند. باید بدانند و دانستند و دیدند که مجلس شورای اسلامی جلسهاش را تعطیل نکرد.
آغاز ماجرا ده و نیم صبح بود که تا دو و نیم سه بعد از ظهر طول کشید و همزمان با آن جلسه علنی مجلس در ساختمان مجاور ادامه داشت.
سردار گرجیزاده: همینطور است و مردم، مسئولین، نمایندگان، مدعوین و خبرنگارها در مجلس مشغول کارهایشان بودند. نماز جماعت و برنامههایی که بهطور طبیعی و روتین باید در صحن مجلس انجام میگرفت انجام شدند.
تروریستها از نظر فکری وابسته به گروههای تکفیری و سلفی از نوع تفکر داعشی بودند و ارتباطاتی داشتند. از اسناد به دست آمده آنها پیش از این اقدام سفرهایی به خارج از کشور داشتند، آموزش دیده و در بعضی از عملیاتها شرکت کرده بودند. به نظر ما با شناسایی قبلی نسبت به محلی که در آن وارد شده بودند به یکی از مکانهایی که سادهترین و سهلترین نوع رفت و آمد در آنجا صورت میگیرد حمله کردند.
اینکه نخستین عملیات تروریستی پس از چند دهه در تهران در محل مجلس شورای اسلامی اتفاق بیفتد و تروریستها بتوانند به این نهاد حاکمیتی مهم نفوذ کنند، جای نگرانی دارد.
سردار گرجیزاده: حتماً باید نگران بود، ولی آنچه که این نگرانی را رفع میکند این است که با تلاشهای بیوقفه نیروهای امنیتی، سربازان گمنام امام زمان(عج)، عناصر مسئول و دلسوز همکار ما در وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی و دیگر دستگاههای امنیتی این حادثه که میتوانست در ابعاد وسیعتری انجام شود بهخوبی و هوشیارانه جمع شد. وزیر محترم اطلاعات و همکارانشان در چند مصاحبه خاطرنشان کردند دهها تیم تروریستی وارد کشور شدهاند که همگی دستگیر شدند. شاید به خاطر حفظ آرامش و امنیت روانی مردم اخبارشان خیلی کمتر گفته میشود و حالا به خاطر وقوع این حادثه بیان کردهاند. بعضی از اینها بهقدری راحت جمع شدند که حتی ماهها بعد از دستگیریشان خود اعزامکننده و سرشبکه مطلع نشده چه بلایی سر اینها آمده است. این استحکام امنیت جمهوری اسلامی را نشان میدهد. اینکه وسط این همه تیمی که دستگیر شده است تیمی بتواند وارد مکانی شود که کمترین میزان نیروهای امنیتی را دارد و نیروهای ما در آنجا سهل و ساده برخورد میکنند و مردم عادی اجازه دارند به آنجا بروند و با نمایندگان دیدار کنند و ساعتها بمانند، به خاطر این بود که آنها از حلقههای متعدد امنیتی عبور نکردند و یک حلقه امنیتی در آنجا وجود داشت. این هنر بزرگی برای آنها نبود، بلکه عمل حقیرانه و جمع و جوری بوده است.
با وجودی که گیت و محافظان امنیتی بودند، عملیات آنها چگونه انجام شد؟
سردار گرجیزاده: آنها از هیچ گیتی عبور نکردند. در برخورد با اولین گیت با پنهان کردن سلاحشان با یکی از عناصر ما، شهید جواد تیموری برخورد کردند. یعنی در اولین گیتی که وارد شدند درگیری مسلحانه و هجوم اتفاق افتاد. در فیلمهای موجود هست که مردم عادی با وسایلشان میآیند. اگر بخواهند وارد حلقه امنیتی شوند باید وسایلشان در (X-RAY) تفتیش شود. تروریستها قبل از اینکه این مرحله انجام شود موفق میشوند طی یک اقدام ضربتی و غافلگیری ضمن شلیک به افراد بیگناه و مراجعین عنصر امنیتی آنجا را مضروب و مجروح کنند و بعد از جنگ و گریز او را به شهادت برسانند.
تعداد شهدا و مجروحین در مقایسه با افرادی که معمولاً به این ساختمان رفت و آمد میکنند زیاد نیست.
سردار گرجیزاده: میزان شهدا و مجروحین بسیار محدود است. در آنجا مردم از اقصی نقاط کشور برای دیدار با نمایندگانشان میآیند و معمولاً آن ساختمان مملو از جمعیت است. حتی وقتی نمایندگان نباشند به دفاتر نمایندگان مراجعه میکنند. بعضی روزها آمارهای چند صد نفره مهمان داریم. با مدیریت خوبی که انجام شد کمترین تعداد شهید و مجروح را داشتیم. بعضی از مجروحین و شهدا در خیابان مورد اصابت گلوله قرار گرفتند یا در لحظه اول یکی از تروریستها از بالای ساختمان به مردم شلیک میکرد. اگر سیاست مدبرانه بچههای عملیاتی سپاه انصار و همکارانشان نبود خدای نکرده ممکن بود دهها شهید و مجروح به تعداد کنونی اضافه شود.
در مواجهه میدانی با تروریستها چه یگانها و نیروهایی در صحنه حضور داشتند؟
سردار گرجیزاده: یگان عمده، یگان مجلس شورای اسلامی بود که نیروهای حفاظت سپاه انصارالمهدی(عج) هستند و از اولین لحظه وارد ساختمان شدند و تا ساعاتی که تدبیر این بود خود این نیروها به تنهایی عمل کنند ادامه داشت، ولی بعداً از وجود برادران عزیزمان در نیروی زمینی سپاه، یگان صابرین، برادران عزیزمان در ناجا و سایر عناصر امنیتی که به شکل خودجوش و داوطلبانه برای کمک آمده بودند استفاده کردیم، ولی بچههای سپاه حفاظت انصارالمهدی(عج) بودند که توانستند مردم را نجات بدهند و ۱۵۰ نفر از مردم عادی را سالم و حتی در مواردی به شکل مشقتبار از پنجرهها خارج کنند تا مطمئن شوند مردم عادی در ساختمان یا نمانده یا خیلی کم ماندهاند تا بتوانند تروریستها را با قدرت مهار سازند.
با آنچه که در فیلمها مشاهده میشود، سه نفر تروریست مجلس با خونسردی سلاحهای کلاش خود را دم در میآورند و موفق میشوند ساکهای پر از مهماتشان را وارد فضای ساختمان اداری مجلس کنند. آیا حدس میزنید کسی از آنها قبلاً بدون سلاح وارد شده و با آنها هماهنگی کرده باشد؟
سردار گرجیزاده: البته این حدس و تخمین وجود دارد و در آوردن این مطلب به عهده همکاران عزیزمان در وزارت اطلاعات است. دارند کار میکنند و احتمالاً هم ما و هم مردم را در جریان نتیجه کار قرار میدهند. در مورد واژه خونسردی که به کار بردید، به نظر من خونسرد نبودند و اضطراب داشتند. با فیلمهایی که از اینها داریم اگر واقعاً خونسرد بودند میتوانستند خسارات بسیار بزرگتری را به بار بیاورند. خیلی عجله داشتند خودشان را به جان پناهی برسانند. به نظر ما قصدشان گروگانگیری و کشتار وسیعی بود، ولی در یک طبقه گیر افتادند. ضمن اینکه موفق شده بودند چند نفر را مجروح و شهید کنند، اما قدرت تحرک از آنها گرفته شد و با روش خوبی کاری کردیم مهماتشان تمام شود و از زمان و فرصتی که از اینها گرفتیم و آنها دیگر عملاً نتوانستند شلیک کنند و صرفاً تعدادی نارنجک و کمربند انفجاری در اختیارشان مانده بود برای خروج عده قابل توجهی از مردم از طبقات پنجم، ششم و هفتم استفاده کردیم. وقتی خیال پرسنل ما و بچههای سپاه انصارالمهدی(عج)و نیروهای خدوم مجموعه مجلس راحت شد از اینکه تقریباً کسی نمانده است به سایر موارد پرداختند، از جمله اینکه ما تعدادی مجروح داشتیم که طبعاً نمیتوانستند با پای خودشان صحنه حادثه را ترک کنند. ما توانستیم صد در صد مجروحین حادثه را قبل از اینکه تروریستها بتوانند از طبقه چهارم تکان بخورند تخلیه کنیم. این امر با زحمت انجام گرفت، چون تروریستها به محض اینکه متوجه حرکتی میشدند به طبقات پایین شلیک میکردند، ولی ما از یال غربی استفاده کردیم تا مجروحی در محل حادثه باقی نماند. وقتی از تخلیه مجروحین از ساختمان اطمینان حاصل شد عملیات ضربتی صورت گرفت و در این میان یکی از تروریستها خواست اقدام به عملیات انتحاری کند. عکسهای جنازههای تروریستها در فضای مجازی هست که نشان میدهد به احتمال قوی همه کمربند انفجاری دستساز عمل نکرده است.
هر سه تروریست کمربند انفجاری داشتند
سردار گرجیزاده: بله، ولی با قاطعیت میگویم دو تای دیگر پس از محاصره و وارد کردنشان در یک زاویه بسیار تنگ با تیر مستقیم توسط نیروهای تکتیرانداز کشته شدند. یکی از تروریستها با وجودی که نارنجک فرد کناریش منفجر شده و مقدار زیادی ترکش خورده بود با تیر مستقیم کشته شد. نیروی عملکننده هیچگاه نمیتواند از تعداد افراد مطمئن شود. لذا یک ساعت و نیم بعد از کشته شدن اینها به دنبال عناصر احتمالی همدست یا عناصری که به شکل عادی و بدون سلاح وارد شده بودند میگشتیم. توسط یگان چک و خنثی سپاه انصار اجساد مطهر شهدا تخلیه شد. تمامی اتاقها چک شد، چون اینها چند بمب دستی همراه داشتند و احتمال تلهگذاری میدادیم.
ظاهراً در بعضی از اتاقها افرادی محبوس و درها را بسته بودند تا تروریستها نتوانند وارد شوند.
سردار گرجیزاده: در طبقه ششم و هفتم تعدادی از افراد خودشان را پشت در محبوس کرده بودند، چون میترسیدند. سپس نیروها رفتند و در طبقات مستقر شدند و با فیلم هلیشات از پشتبام مطمئن شدیم آنها نتوانستند به طبقات بالا و پشتبام دسترسی پیدا کنند. کسانی را که در بالا محبوس بودند، با اطمینان دادن عناصر سپاه از یار دیگری که تروریستها نبودند از ساختمان خالی کردیم.
کار بزرگی که در این قضیه انجام گرفت کمترین تلفات در بین افراد موجود و بیدفاع هفت طبقه با هنرمندی بچههای عملیاتی سپاه بود. بعضی از کشورها معتقدند سرعت مهار یک قضیه تروریستی باید بالا باشد، ولی ما معتقدیم هم سرعت مهم است و هم کیفیت مهار. اینکه تعداد زیادی از مردم عادی کشته شوند تا یک تروریست کشته شود بسیار غلط است. در آموزشهایمان میگوییم مدل اشتباه کشورهای شرقی یا روسی را تکرار نکنید. در چند مدل تروریستی در روسیه شاهد این قضیه بودیم که متأسفانه در یک مدل ۱۸۰ دانشآموز کشته شدند تا این وسط چند تروریست به هلاکت برسند. افتخار میکنیم بچههای سپاه این دقت را به خرج دادند و تکتک افراد از ساختمان خارج شدند و پس از اطمینان از خروج مردم به اینها حمله کردند و آنها را در یک زاویه تنگ گیر انداختند و از بین بردند.
یعنی علت طول کشیدن در فاصله ده و نیم تا دو و نیم سه بعد از ظهر و حتی حول و حوش چهار و پنج بعد از ظهر…
سردار گرجیزاده: برای رعایت این اصل بود تا از سلامت حداکثری مردم اطمینان پیدا کنیم. حتی درب بعضی از اتاقها قفل بود که دستور دادیم درها را با لگد یا وسیله دیگری بشکنند تا بدانیم کسی داخل نیست، چون میدانستیم بعضی از مراجعین و کارمندان به دلیل ایمنی و ترس به عنوان یک اقدام اولیه احتیاطی در اتاقها را از داخل قفل کرده بودند، ولی فکر کردیم اگر اینها در اتاقها بمانند طعمه خوبی برای تروریستها هستند. لذا مجبور شدیم درب ۲۰ اتاق را بشکنیم. در اتاقی با پسربچه نوجوانی روبرو شدیم که پیش از آن با والدینش تماس گرفته بود و آنها توصیه کرده بودند در را از داخل قفل کن. آن بچه خیلی ترسیده بود، به او آرامش دادند و او را خارج کردند. پس از اطمینان از اینکه خروج مردم از ساختمان به سلامت انجام گرفت کار تمام شد.

شهدا و مجروحین این حادثه از یگانهای عملیاتی و امنیتی چه تعداد و چه کسانی بودند؟
شهید ما برادر عزیز جواد تیموری بود که در رویارویی مستقیم با اینها ابتدا مجروح شد و بهرغم مجروحیت شدید تلاش کرد خودش را به خطوط انتهایی برساند و خطوط تأمینی را خبر کند که متأسفانه به او میرسند و شهیدش میکنند. او میخواست به نیروهای تأمینی دیگر برسد و بگوید دربها را مسدود کنند. چند مجروح داشتیم که به لطف خدا حالشان خوب است. یکی از مجروحین ما با وجودی که دو گلوله پی در پی به قسمتهای حساس بدنش خورده بود، ولی توانست خودش را به نقطه تأمینی برساند و اطلاع بدهد تا دربهای احتیاطی را ببندند، ولی پس از آن بیهوش به زمین افتاد که وی را به بیمارستان منتقل کردند.
اکثر شهدا مردم عادی، ارباب رجوع و تعدادی از کارمندان عزیز مجلس شورای اسلامی هستند. این نکته برای ما عجیب نیست اینها بهقدری وحشی بودند که به خانمی که بچه بغلش بود شلیک میکردند و بعد وقتی متوجه شدند مجروح شده است او را دنبال کردند که خوشبختانه آن خانم نجات پیدا کرد. یکی از پرسنل ما خانم دیگری همراه بچه کوچکش را به قسمت بیرونی لای درختها هدایت و آنها را مخفی کرد. سبعیت و حیوانصفتی عجیبی در آنها بسیار دیده میشود، از جمله اینکه به مجروحی که یکی دو تیر خورده است، ولی دارد حرکت میکند باز هم تیر میزنند.
حجم حادثه در حرم امام(ره) در چه حدی بود و چگونه اتفاق افتاد؟
همانطور که در فیلمهایی که از منطقه حرم امام(ره) داریم، تقریباً همزمان با حادثهای که در مجلس شورای اسلامی اتفاق افتاد دو تروریست وارد منطقه حرم مطهر امام راحل(ره) شدند. در همان بدو ورود یکی از عوامل حراستی حرم را در کیوسکی که وجود داشت هدف گرفتند و مجروح کردند. بعد به یکی از کارگران خدوم مشغول کار در نزدیکیهای بهداری حرم حمله و ایشان را شهید کردند. سلاح یکی از اینها گیر کرد و دیگر نتوانست از آنها استفاده کند و سلاح را رها کرد. دیگری به سمت برادران نیروی انتظامی و کلانتری صحن رفت و شلیک کرد، ولی خوشبختانه با شلیک تنها یک گلوله از فاصله نسبتاً دور توسط یکی از افسران آنجا در دم کشته شد و از کار افتاد. در اینجا نیروی انتظامی حرم واقعاً شجاعانه عمل کرد که جای تقدیر و تشکر دارد. نفر دوم که فاقد سلاح بود، ولی کمربند انفجاری داشت وقتی خودش را در محاصره و احتمال کشته شدن فوری دید اقدام به انفجار کمربند انتحاری کرد. وزارت اطلاعات اعلام کرد مشخصات این افراد در آمده است.
اقدام تروریستها در آنجا فاقد هرگونه ارزش عملیاتی است. ابتدا میخواستند یک رهگذر را بکشند که سلاح فرد تروریست گیر کرد. برای دشمنان اظهار تأسف میکنیم، چون فکر میکردیم قدری قویتر از اینها باشند. البته ناشی از لطف خدا میدانیم که خداوند آنچنان به سر اینها زده است و آنها را از ابزار و وسیلههایی که امکان وارد ساختن خسارات بیشتر به مکانها و مردمی که آنجا بودند محروم کرده است.
شاید بشود همینجا پیامی به حامیان تروریستها داد که بدانید اینجا ایران، بیشه شیران است و ما را اینگونه آزمایش نکنید، چون جوابهای سختتری دریافت خواهید کرد.
ظاهراً حرم امام(ره) به لحاظ امنیتی و حفاظتی جز گروه کوچک مستقر در آنجا از برادران نیروی انتظامی چندان بگیر و ببندی ندارد. اگر بلد بودند چه کار کنند تصرف حرم امام(ره) برای اینها کار سختی نبود.
کار سختی بود، چون آنجا چند حلقه دارد. ما مثل بعضی کشورها نیستیم که بخواهیم عرصه را به مردم تنگ و آنها را دهها جا بازرسی کنیم. تروریستها و رؤسایشان بدانند اگر بیایند در آنجا پذیرایی ویژهای از آنها خواهد شد. این محوطه بیرونی است و مسافران عادی در آنجا استراحت کنند و حتی بعضی از افرادی که جای خواب ندارند به آنجا مراجعه و زوار عزیز حرم مطهر حضرت امام(ره) هم شب و روز آزادانه به آنجا رفت و آمد میکنند. حتی به گیتی حمله کردند که فرد راهنما در آن مستقر بود و مردم را برای پیدا کردن غذاخوری، استراحتگاه و… راهنمایی میکند. کار امنیتی در آنجا نیست، ولی در خود حرم مطهر حضرت امام(ره) با پشتیبانی یک حلقه از نیروی انتظامی داریم کار امنیتی جدی انجام میدهیم. اینها بهقدری گیج و هراسان بودند که در لحظات اولیه با درگیری نخست خودشان را لو دادند و نتوانستند به هدف امنیتی برسند.
گویا مسیر را هم اشتباه رفته بودند. امداد غیبی است!
هم امداد غیبی و هم حماقت و عدم آمادگی یا هول شدن بیش از حد آنهاست. به محوطهای که صدها ماشین پارک میشود و هزاران زائر مینشینند و حتی از چمنهای آنجا استفاده میکنند رفتند و اولین درگیری را به وجود آوردند و حلقه نیروی انتظامی بلافاصله هوشیار شد و با آنها برخورد کرد. این کار فاقد هرگونه ارزش عملیاتی است. نمیتوانیم پنهان کنیم. در دهههای ۶۰ یا در دهههای بعدی حرکات ضد امنیتی و تروریستی داشتیم که اصطلاحاً میشد نمرهای از خبرگی و خباثت به آنها داد، ولی نمره کاری که در حرم امام(ره) صورت گرفت از جانب آنها بسیار پایین و از جانب برادران عزیز ما در نیروی انتظامی که بهسرعت قضیه را جمع کردند بسیار بالا بود.
فقط یک نیروی خدماتی که در حرم امام(ره) کار میکرد به شهادت رسید.
این مظلومیتی است که بارها تکرار شده است که گاهی اوقات زورشان به نیروهای امنیتی نمیرسد و رو به مردم عادی میآورند. مثل تروریستهای مجلس که میدیدند مردم عادی هستند و نامه دستشان دارند و خانمهای مسن هستند باز هم شلیک میکردند. آنها کاری به این مسائل ندارند. فقط میخواهند کشتار بگیرند. این اقدام فاقد نمره عملیاتی و کار حرفهای است. برای خودشان نمیتوانند کف بزنند.
همان ترقهبازی است
تعبیر زیبایی که حضرت آقا فرمودند. بهقدری ذلیل هستند که تا الان نتوانستند حرکات سازماندهی شده و جدی را علیه جمهوری اسلامی انجام دهند.
در یکی از فیلمهای مربوط به حادثه حرم مطهر امام(ره) صحنه عجیبی را دیدیم که مردی با این تروریستها مواجه شد و اسلحه آنها گیر کرد و آن فرد کشته نشد و او خیلی خونسرد از کنار این ماجرا گذاشت.
آقای یوسفی! چگونه پس از اصابت دو گلوله به کارتان ادامه دادید و دقیقاً چه اتفاقی افتاد؟
پاسدار مهدی یوسفی: شهید تیموری و بنده سر پست بودیم. تروریستها به محض ورود به مجموعه حفاظتی ما شروع به تیراندازی کردند. رئیسشان هم که وارد مجموعه شد بنده، همه مردم اعم از کودک، زن و مرد را هدف گرفت که از ناحیه شکم مجروح شدم. من و شهید تیموری برگشتیم که عقب را تقویت کنیم تا داخل نیایند که یک نفرشان به شهید تیموری شلیک کرد. همینطور که داشتیم به سمت عقب برمیگشتیم گلوله دیگری به من اصابت کرد. با اینکه دو گلوله خورده بودم به عقب رفتم. مردم زن و بچه هجوم آورده بودند. آنها دقیقاً با شگرد رعب و وحشت وارد شدند، ولی متأسفانه نمیدانستند این شگرد در کشور ما، مخصوصاً در بین پاسدارها قدیمی شده است و به اینجور شگردها عادت کردهایم. وقتی به عقب حمله کردند ما خونسرد بودیم و گیتها را کنترل کردیم. همکارمان جان عدهای را نجات داد. شهید تیموری که رسید چندین تیر خلاصی به سمتش شلیک کردند، به سرش که زدند چشم این شهید تخلیه شد. نیت اولیهشان این بود که ما پاسدارها را مورد اصابت قرار بدهند. عقده و کینه خاصی نسبت به ما پاسدارها دارند. در سوریه شدیداً اینها را غافلگیر کردهایم. وقتی لباس پاسداری را تنم دیدند به سمتم حمله کردند و شهید تیموری را که زمین خورد شهید کردند. با وجودی که دو گلوله خورده بودم، چون بدنم داغ بود متوجه نبودم و به محوطه هفت طبقه که سر باز و چمن هست رفتم. یکی از ترویستها میدید که دارم میروم همچنان دنبالم میآمد و به صورت تک و رگبار تیراندازی میکرد، ولی لطف الهی بود این گلولهها به سمتم نخورد و توانستم به موقعیت هفت طبقه برسم و درب گلوگاه ورودی پارلمان را ببندم. وقتی با کمک همکارم درب را بستیم آن تروریست رسید و شروع به تیراندازی کرد. وقتی در را بستیم ناامید شدند، چون نمیتوانستند داخل پارلمان شوند. برای همین داخل مجموعه اداری شدند و به مردم عادی شلیک کردند. اگر لطف الهی شامل نمیشد و هوشیاری بچههای سپاه و پاسدارهای عزیز و فرماندهی میدان نبود، اینها وارد پارلمان میشدند و کمربند انتحاری را در لابی مجلس و بعدی را داخل پارلمان منفجر میکردند و به نیت شومشان میرسیدند. با وجود خونریزی از ناحیه شکم به داخل پارلمان رسیدم و همه نمایندهها را باخبر کردیم. داخل صحن جلسه داشت برگزار میشد. گفتیم فرار کنید و بروید داخل دفترهایتان. همکارانمان تماس گرفتند و بچههای نیروی ویژه سپاه و یگان حفاظت تشریف آوردند. همگی رسیدند و برنامهریزی شده و طبق آموزشهایی که از قبل برای مواجهه با اینگونه عملیاتها دریافت کرده بودیم توانستیم قضیه را کنترل کنیم.
طبق گفته وزارت اطلاعات هر کدام از این تروریستها چهار پنج سال در حلب، رقّه و موصل جنگیده بودند. داعش به این فلاکت افتاده بود که حرفهایترینهایش را برای دو نیروی تازه وارد سپاه فرستاده بود. ما جزو نیروهای تازه وارد سپاه با پنج شش سال سابقه کاری و جوان هستیم و هنوز به تجربه کافی نرسیدهایم و توانستیم جلوی حرفهایترینهای داعش بایستیم و قدرت بچههای سپاه و حفاظت سپاه را به رخشان بکشیم. در صورتی که هر نفر از این تروریستها صدها نفر را کشتهاند.
سردار گرجی زاده در ادامه خاطرنشان کرد: ممنون از این گفتوگو و از فرصت استفاده میکنم و از همه عزیزانی که در مهار این حرکت کور تروریستی شرکت داشتند تشکر میکنم. خیلیها به شکل داوطلبانه آمدند تا کمک کنند، اما نهایتاً مهارش توسط یک یگان معمولی از یگان انصارالمهدی(عج) در مجلس و نیروهای کمکی صورت گرفت. استعداد نیروی انتظامی، سپاه پاسداران و نیروهای ویژه در بخشهای مختلف باید برای کارهای بسیار بزرگتری صرف شود. بعضاً در فضای مجازی مطرح میشد برادرهای ارتش چه کار کردند؟ اساساً درخواستی از عزیزان ارتش نشد. ارتش بزرگ و با عظمت جمهوری اسلامی ایران را باید صرف کار وسیعتری کرد. نیروهای ویژه در ارتش ذخیره بزرگ انقلاب هستند. اصلاً نیازی به حضور آنها نبود. ما از خیلی جاها درخواست کمک نکردیم، چون قضیه با تأنی و صبر قابل جمع کردن بود، گرچه خیلیها، از جمله فرماندهان عزیز ارشد ما آمدند و کنار رئیس محترم مجلس شورای اسلامی و نمایندگان ایستادند و گفتند بدانید که ما هستیم، ولی نوبت به آنها و نیروهایشان نرسید. پلیس عزیز اعلام کرد هر موقع نیرو بخواهید اعزام میکنم. نیروی محدودی از پلیس با تدبیر خودشان و هماهنگی ما وارد شدند و به بچهها کمک کردند. کار جمع و جور و کوچکی بود و به لطف خدا خوب جمع شد.
خواستهای دارم که عزیزان ما در میدان سیاست جمهوری اسلامی با هر فکر و عقیدهای قدر نیروهای حفاظتی و امنیتی، سپاه پاسداران، نیروی انتظامی، ارتش و وزارت اطلاعات را بدانند. حتماً لازم نیست حادثهای پیش بیاید. باید نکتهای را مد نظر قرار بدهند که بسیاری از حوادث پیش نمیآید و شما سخنی از آنها نمیشنوید. قبلاً چنین بوده است و در آینده هم چنین خواهد بود. در همان سکوت بدانید تلاشهای شبانهروزی، گمنام و خاموشی دارد صورت میگیرد. در فرودگاهها سپاه پاسداران و نیروی انتظامی و در مجموعه حفاظت سپاه در حفاظت شخصیتها و اماکن بدون سر و صدا دارند کارشان را انجام میدهند. شاید با بروز چنین حوادثی عدهای به فکر بیفتند عجب! مثل اینکه کسی برای مقابله با این حوادث هست. پیشنهاد میکنم قدر امثال نیروهای ما را وقتی بدانید که خبری از مقابله و خطرهای ظاهری نیست. خبرهایی در بیخبری خیلیها هست. متشکرم.
در ادامه برنامه، مصطفی خوش چشم کارشناس مسائل سیاسی مهمان «جهان آرا» بود
خوشچشم در بدو گفتوگو به عنوان مقدمه بحث خاطرنشان ساخت از خوبیهای ترامپ این است که سیاست خارجه امریکا را بزک نمیکند و عریان نشان میدهد. در دوره او سیاستمدارهای دموکراتی که به بزک سیاست خارجه امریکا در طول این سالها و دهههای گذشته میپرداختند جرئت پیدا کردند و ذاتشان را نشان میدهند.
وی حوادث اخیر تروریستی تهران را مرتبط با سفر ترامپ به خاورمیانه و کنفرانس ریاض دانست و دلیل بارزش را صحبت یکی از نمایندگان سنا در صحن علنی با مقامات اجرایی کشور عنوان کرد که آن نماینده گفت چقدر خوب است، چون ظاهراً استراتژیک ترامپ است که گروههای سلفی تکفیری را به جان دشمن ما، ایران میاندازد و بدون اینکه خودمان تلفات و هزینهای بدهیم ایران را دچار حادثه و بحران میکند.
کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد این نماینده سنا بهقدری واضح و بیپرده از گروههای تروریستی حمایت کرد که مقامات اجرایی که در جلسه استماع مقابل او نشسته بودند اول ملایمتر و بعد چون دیدند در برابر دوربینها قرار دارند و تبعات قانونی در سطح جهان برای آبروی امریکا در پی خواهد داشت سعی کردند مخالفتی کنند که ما به هر حال حادثه تروریستی را محکوم میکنیم. در واقع بهقدری قضیه عریان شده است که سناتور قدیمی و از مقامات سنا اینچنین واضح از تروریست حمایت میکند و ارزیابیش بعد از دهههایی که در سیاست امریکا حضور دارد این است که این امر استراتژی ترامپ در منطقه است که دارد اجرا میشود.
این استاد دانشگاه در بیان دلیل دوم ارتباط حوادث اخیر تروریستی در تهران و سفر ریاست جمهوری امریکا به سعودی و کنفرانس ریاض اظهار کرد چند هفته قبل از وقوع این حوادث به کرّات و به حسب حوادث اخیر چند بار در مطبوعات ما ذکر شد که پای ثابت و اصلی گستاخیهای عربستان سعودی به ایران محمد بن سلمان، شاهزاده عربستان سعودی و جانشین ولیعهد بن نایف و وزیر دفاع این کشور است، گرچه او تنها نیست، ولی در سخنانش اعلان کرد جنگ را به خاک ایران میکشانیم. جنگی که وجود ندارد.
تحلیلگر مسائل بینالملل به تلاش دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در رفع تنش بهرغم انتقادات از سوی افراد و جناحهای داخلی در شرایطی اشاره کرد که حادثه منا و اتفاق ناگوار برای دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده رخ داد. همچنین فضایی که در آن درگیریهای دیگر، مسائل منطقه و گروههای نیابتی تروریستی در جریان هستند که در سطح کلان در منطقه علیه جمهوری اسلامی فعالیت میکنند. در حادثه منا بهقدری در رفع تنش کوشیدند که حضرت آقا شخصاً وارد قضیه شدند و به مقامات سعودی اخطار دادند اگر پیکرهای هموطنان ما را تحویل ندهند و با ایرانیها محترمانه رفتار نکنند نتیجهاش را خواهند دید.
وی تأکید کرد ماهها این بحث مطرح بود که سیاست رفع تنش شکست خورده، چون عربستان تصمیمش را گرفته است. در چنین شرایطی جانشین و همه کاره عربستان تهدید میکند جنگ را به خاک شما میکشانیم و منتظر نمیشویم شما به عربستان حمله کنید. در صورتی که اصلاً طرحی برای حمله به این کشور نداشتیم و همیشه دنبال رفع تنش بودیم.
خوشچشم افزود چند ساعت قبل از اقدام تروریستی علیه ایران در سهشنبه شب به وقت پاریس، عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان توئیت کرد که ایران بایستی تنبیه شود و بلافاصله این اقدامات انجام گرفت.
یامینپور تصریح کرد ترامپ هم بعد از واقعه تروریستی این جمله را استفاده کرد.
این استاد دانشگاه به فشارهای کارشناسان پایینتر سیاسی امریکا به ترامپ در محکومیت حوادث اخیر تروریستی علیه ایران اشاره کرد که آنها به رئیسجمهوری امریکا یادآور شدند در صورت عدم محکومیت این حادثه تروریستی ایالات متحده متهم به استاندارد دوگانه خواهد شد که برای کشور تبعات دارد. ترامپ تحت این فشارها گفت ما این حادثه را محکوم میکنیم، ولی خود اینها، یعنی جمهوری اسلامی و مردم ایران تروریست هستند و هر چه کاشتند درو میکنند. به قول امریکاییها اگر محکوم نمیکرد بهتر از این شکل محکوم کردن بود و نسبت به مردم ایران اسائه ادب کرد. همزمان با آن وزیر خارجه امریکا، تیلرسون در گفتوگو راجع به بحران قطر و سعودی از خلیجفارس با عنوان خلیج عرب یاد کرد و مردم ایران کمپین نه چندان خوبی را در این باره به راه انداختند و به تیلرسون اخطار دادند اینجا خلیجفارس است و هزاران سال خلیجفارس بوده است و نام مجعول برای اینجا استفاده نکنید.
وی برای جمعبندی در این خصوص اشاره کرد سیاستمداران امریکا بیاحترامی به مردم ایران را در حد اعلا نشان دادهاند. ضمن اینکه یکی از مقامات عالیرتبه کویت در روزنامه «الرأی» این کشور اعلام کرد شاهزادهها و دولت عربستان حمایت وسیعی از گروههای مسلح مخالف جمهوری اسلامی در اطراف ایران از کردستان عراق گرفته تا جنوبشرق ایران یعنی پاکستان و گروه جندالله میکند. حتی اعتراف کرد کویت هم بعضاً کمکهای مالی به این گروهها میکند. منتهی اینها را تروریست نمیدانند و گروههای مسلح معارض جمهوری اسلامی قلمداد میکنند. در صورتی که بر اساس همه تعاریف تروریستی جهان اینها گروههای تروریستی هستند.
تحلیلگر مسائل سیاسی تبیین کرد هر کدام از اظهارات اینها قابل پیگیری است و جای خوشحالی دارد چند روز پیش نماینده ما در سازمان ملل نسبت به صحبتهای عادل الجبیر و محمد بن سلمان پیگیری حقوقی و در این باره صحبت کرد، اما کفایت نمیکند. هر کدام از این سخنان بار حقوقی در صحنه بینالملل دارد و حتماً نشاندهنده مواضع آن کشور است. در اینکه میخواهند به ما ضربه بزنند هیچ شکی نیست.
وی به دیدار ترکی الفیصل شاهزاده مطرح عربستانی با گروه منافقین در پاریس اشاره و خاطرنشان کرد با این دیدار دستگاههای اطلاعاتی ما بیش از پیش رصدشان را افزونتر کردهاند. اینها در همایش منافقین در پاریس با هم ملاقات کردند و ترکی الفیصل حرفهایی زد که نشان میداد همکاری وسیعی بین عربستان و منافقین و حمایت لجستیک عربستان از این گروهک تروریستی آغاز میشود. ضمن اینکه حمایتهای وسیع امریکا در صحنه بینالملل در استفاده از گروههای سلفی تکفیری، داعش و جبههالنصره بر کسی پوشیده نیست.
خوشچشم به اشتیاق بیشتر داعش در ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با سایر گروههای سلفی تکفیری اشاره کرد و آن را ناشی از دو دلیل اعتقادی و مادی دانست. در حالی که عمده هدف امریکا از ضربه زدن به ایران منافع مادی است. ضمن اینکه برای عربستان هم مشکلات مادی مسئله هست و هم مسائل اعتقادی و دیدگاه ترویج وهابیت در سراسر جهان.
وی در ادامه یادآور شد همکاری بین عربستان سعودی و سازمان مجاهدین برای ناامن کردن ایران شکل گرفته است و منافقین با تعویض ارباب از صدام حسین به امریکا، عربستان و هر کسی که پول بدهد نشان دادهاند دهههاست از دیدگاههای اعتقادی فاصله گرفتهاند و اینگونه مسائل اعتقادی درون سازمان مجاهدین حل شده است. ناامنی صرفاً جانی نیست، بلکه عدم امنیت اقتصادی، اجتماعی و ایجاد خدشه به احساس امنیت در جمهوری اسلامی را هم شامل میشود.
این کارشناس مسائل جهانی در تأیید ارتباط حوادث اخیر تروریستی در ایران و شکرآب شدن رابطه قطر و عربستان و به وجود آمدن دو قطبی در خاورمیانه قطر، ترکیه و اخوانیها در یک طرف و جبهه سعودی و حامیان تکفیریها و سلفیها در طرف دیگر بیان داشت یک زمانی وضع عربستانیها از لحاظ درآمدهای نفتی خیلی خوب بود و چند تریلیون دلار اوراق قرضه امریکا دستشان بود که به همراه چینیها میتوانستند امریکا را بخرند و آزاد کنند. ضمن اینکه ۷۰۰ الی ۸۰۰ میلیارد دلار اضافهتر در بانکهای امریکا در صنایع و شرکتهای مختلف داشتند، اما از سال گذشته رسماً اعلام کردند به دنبال اجرای سیاستهای ریاضت اقتصادی میروند و حقوق خیلی از شاهزادهها را کم یا قطع کردند، چون ۹۷ میلیارد دلار کسری بودجه آوردند.
وی افزود عربستان قصد داشت طرح ۲۵ ساله احیای وضعیت اقتصادی را اجرا کند، اما کمتر از پنج شش ماه حقوق شاهزادهها دو باره برقرار شد، چون هر لحظه احتمال بروز کودتایی از سوی ۵، ۶ هزار شاهزاده وجود داشت. با همکاری با ایران در سطح اوپک اندکی قیمت نفت بالا رفت و دستشان در بودجه بازتر شد. عربستان برای استفاده سیاسی از حضور ترامپ در کاخ سفید با تتمه پولی که در اختیار داشت سعی کرد با ترامپ وارد معامله شود. ترامپ گفته بود من هر چه بخواهید به شما میفروشم مثل امنیت، درگیری جنگ، سلاح، خدمات و نیرو. قرارداد چند صد میلیارد دلاری با ترامپ بستند تا با ثروت باقیماندهشان هژمونی خودشان را بر کشورهای منطقه، بهخصوص کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس یا شیخنشینهای کوچک بگسترانند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان ساخت قطر به دنبال جایگاه حداقلی همچون کویت ـ که بینابین حرکت میکند ـ و جایگاه حداکثری عمان در نقش میانجی بود. یکی از دلایل اختلاف قطر و عربستان بحث ایران و علل دیگر اخوانالمسلمین، حماس و سایر مسائل بود. عربستان در اولین حرکت برای اعلام هژمونی خود در بین شیخنشینها بعد از بستن تفاهمنامه و خرید سلاح از ترامپ در صدد حذف قطر بود. آنها اول خوب فشار میآورند و بعد پس میزنند. در عین حال تنها جایی که برای قطر ماند تا مواد غذایی مورد نیازش را تأمین کند و به هواپیماهایش مسیر مجدد بدهد فضا و آب ایران بود و ناخواسته قطر به سمت ایران کشیده شد.
وی اضافه کرد عربستانیها برای مشغول نگه داشتن ایران در فضای بحران حاشیه جنوبی خلیجفارس از حوادث تروریستی اخیر تهران بهره جستند.
یامینپور خاطرنشان داد ضمن اینکه با این حوادث تروریستی در ایران به قطر هم پیام بدهند فضای مناسبی برای شما فراهم نشده است و چندان امیدوار نباشید.
خوشچشم در ادامه گفت با وجودی که نتوانستیم از فضای پس از برجام درست استفاده و جذب سرمایهگذاری دهها میلیارد دلاری کنیم، اما امنیت موجود در کشور برای آنها پتانسیلی محسوب میشود و عربستانیها با ایجاد رعب و وحشت در ایران سعی در به هم زدن امنیت برای سرمایهگذار خارجی هم میکنند.
یامینپور به دو دیدگاه در خصوص امنیت در کشورمان اشاره کرد که یک نگاه معتقد است امنیت از قدرت و اقتدار و با حضور پررنگ ایران در منطقه به دست میآید و دیدگاه دیگر میگوید بهتر است از حضور منطقهای برای خودمان هزینههای بیشتر درست نکنیم. این نگاه اخیر مخالف حضور ایران در سوریه و سایر کشورهاست و نسبت به نقش آفرینیهای جدی ایران در صحنه بینالملل با تردید نگاه میکند.
علیزاده در خصوص دیدگاههای متفاوت نسبت به امنیت کشور اظهار کرد باید به ریشههای این قضیه در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ برگردیم، زیرا این دعوای گفتمانی قدیمی است. همزمان با رحلت بنیانگزار جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۸ سه اتفاق افتاد. یکی اینکه در بخشی از زمامداران جمهوری اسلامی تغییرات گفتمانی شکل گرفت که نگاهشان به سمت اولویت توسعه اقتصادی، بهویژه پس از جنگ رفت. دومین اتفاق فروپاشی شرق و شوروی و سومینش برآمدن نظم جدید بود.
وی در ادامه یادآور شد در سالهای ۱۳۷۰ و ۱۳۷۱ در دنیا کسی فکر نمیکرد بتوان مقابل امپراتوری جدید امریکا که از یک طرف با قدرت نظامی بلامنازع و از طرف دیگر با اقتصاد نئولیبرالیسم بر غرب تا شرق سیطره دارد و این نظم جدید مقاومت کرد. آن زمان نگاهی مطرح بود که نباید جوزده شد و چه بسا برهه خاصی از تاریخ باشد و به گفته فوکویاما پایان تاریخ نباشد و باید قدری صبورتر باشیم. ممکن است پارادایم انتهایی زمان نباشد.
این فعال رسانهای افزود به نظر من این پارادایم دارد به پایان خودش نزدیک میشود. آمدن ترامپ دلیل افول امریکا نیست، بلکه معلول و پاسخی است به اینکه امپراتوری امریکا مثل بسیاری از امپراتوریها زیاد گسترده شده و نتوانسته است خودش را حفظ کند و به نظر میرسد آغاز افول امریکا را میبینیم.
وی اظهار داشت در یک سال گذشته صحت نگاهی که به مقاومت در زمینه امنیت معتقد است و میگوید اگر نتوانیم مرزهایمان را حفظ کنیم توسعه به کارمان نمیآید دارد اثبات میشود. از سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ سخن گفتن از امنیت چندان عجیب نیست، ولی در میانه دهه ۷۰ اگر روی امنیت زیاد تأکید میکردید به شما میخندیدند و میگفتند امنیت و مرزها متعلق به قرن گذشته است و دنیا و وضعیت جدید و جهانی شدن نیازی به این مسائل ندارد و مصادیقش را مالزی، کرهجنوبی و ژاپن مثال میزدند.
این خبرنگار با اشاره به تکان دادن آبنبات جذاب تنشزدایی جلوی چشم ما خاطرنشان کرد آنها با این ترفند به ما میگفتند اگر حاضر به تنشزدایی با جهان باشید ما شما را کرهجنوبی، ترکیه و به شکلی ژاپن میکنیم، اما در واقع تنشزدایی نام جدیدی برای پارادایم خلع سلاح است و میگفتند باید سلاحهایتان را زمین بگذارید. ضمن اینکه بعد از ۴۰ سال به ایران سلاحی هم فروخته نشده است. حتی قطعات هواپیما هم به او نمیفروشند و جلوی موشکهای بومی این کشور و تکنولوژی هستهای را هم میگیرند. خلع سلاح با هدف از بین بردن انواع و اقسام روشهای دفاعی این کشور ۸۰ میلیونی و جایزه این خلع سلاح پیشرفت در اقتصاد است.
کارشناس مسائل بینالمللی تبیین کرد در کشورهای دیگر دیدهایم گرفتن ابزار دفاعی مقدمه حمله و اشغال نظامی یا تضعیف کلیت حاکمیت ملی آن کشورهاست. به نظر من بعد از ۳۰ سال جنگ و جدال با همدیگر باید از ترم اول علوم سیاسی عبور کنیم و بپذیریم در خاورمیانه، غرب آسیا، قلب جهان اسلام و یکی از پرطمعترین مناطق ژئوپلتیک دنیا قرار داریم و خارج از نحوه بازنمایی ایدئولوژیک و… از منظر سیاست واقعی خیلی واضح است که دولتهای بزرگ دنیا چشم طمع به «ایران»ای داشته باشند که در ژئوپلتیکترین و استراتژیکترین نقاط جهان است.
وی در خصوص اهمیت ایران و امنیت این کشور تأکید کرد این کشور یکی از بزرگترین منابع نفتی و گازی را دارد و مسلماً اگر حکومتهای بزرگ بتوانند بر آن تسلط یابند و آن را به واحدهای کوچکتر ملی تبدیل و در آن نفوذ کنند حتماً این کار را خواهند کرد، ولی باید معادله را برعکس کنیم و بگوییم در جایی مثل ایران امنیت ابتدایی ملی ـ که امنیت نظامی جزو آن است ـ زیرساخت هرگونه روند دولت ـ ملتسازی است و نه برعکس. امروز که امنیت ما تا حد زیادی تثبیت شده است میتوانیم سراغ توسعه اقتصادی، مردمسالاری دینی و جنبش ضد فساد برویم. تا پیش از تثبیت امنیت اولویت به هر کدام از این وجوه میتوانست کلیت ما را به خطر بیندازد. این به هیچوجه تئوری توسعه نیست. چنین اتفاقی در کل منطقه ما افتاده است.
این خبرنگار با اشاره به تجربه تاریخی خاص ایران در شانزده سال پس از ۱۱ سپتامبر گفت وسلی کلارک، رئیس سابق ناتو اذعان کرد مدارکی را دیده است که قرار بود به هفت کشور حمله شود، ولی کشور شاخص بین آنها بعد از عراق، افغانستان، سومالی، سوریه، یمن و لبنان و در واقع پایان آن پروسه ایران بود.
وی تأکید کرد باید از پوپولیسم در سیاست خارجیمان که با استفاده از آبنبات تنشزدایی بحث را منحرف میکند عبور کنیم. هر دو جناح در این کشور باید این مهم را بپذیرند که اولویت امنیت ملی به عنوان زیرساخت هرگونه بحث سیاسی است.
علیزاده ضمن اشاره به تحمیل تحریم اقتصادی به ایران و رشد صنایع موشکی بومی ما به این موضوع پرداخت که مهمترین ابزار دفاعی دولت و ملت ایران با ۸۰ میلیون نفر جمعیت جوانان باایمانی هستند که از جانشان برای حفظ امنیت میگذرند. با پذیرش این مسائل دعواهای سیاسی داخلی هم الزمامی؟؟؟؟!!! علمی و واقعی میشود. اگر این جوانان و کسانی نباشند که حاضرند برای حفظ این مرزها از جان خودشان بگذرند، مطمئن باشید دشمنان خارجی طمع متفاوتی خواهند داشت. چنانچه از این زاویه نگاه کنیم بسیاری از مسائل روشنتر میشوند.
یامینپور به این نکته اشاره کرد که تمامی اتفاقاتی که در دنیا میافتند بهنوعی حادثه رسانهای (media event) هستند. اگر بودریایی؟؟؟؟!!!! نگاه کنیم همهاش رسانه است. اصلاً آنها حمله کردند تا رسانهای شود، وگرنه میتوانستند در جاهای دیگر این کار را انجام بدهند. یک بعد مواجهه با حادثه تروریستی اخیر در تهران رسانههای داخلی و بعد دیگرش رسانههای بینالمللی است. در این خصوص انتقادات جدی به عملکرد صدا و سیما و… وارد شده است.
خوشچشم ضمن تأیید گفتههای یامینپور در خصوص رسانه افزود غیر از اهداف که هدف حرم ایدئولوژیک و مجلس دموکراسی حاکمیت بود، میخواستند این دو حادثه رسانهای شود. غیر از سبعیت عوامل تروریستی که به اختلافات اعتقاداتیشان برمیگردد به نوع شلیکهایشان که دقت کنید متوجه میشوید مهماتشان را به سرعت خرج نمیکنند و رگبار هوایی نمیزدند، بلکه رگبار به قصد کشتن میبندند و در عین حال این گلولهها را بودجهبندی میکنند تا مدت زمان بیشتری طول بکشد، چون میدانند اگر یک ترقه در مجلس یا مکانهای حساسی مثل حرم در شود در مرکز صحنه رسانهها قرار میگیرند.
وی افزود در دنیای امروز با وجود شبکههای اجتماعی کسانی که در فاصله ۵۰ متری مجلس بودند یا از آنجا جان به در بردند بلافاصله روی تلگرام، فیسبوک، توئیتر و… این اخبار را مخابره میکنند. نمیشود چنین حادثه مهمی را در مجلس نادیده بگیرید. انتقاد بسیار جدی به صدا و سیما وارد است. اگر ۵۰ سال در همه حوادث خوب بدرخشید، اما یک گاف کوچک بدهید، هیچکسی تشکر نمیکند و همه به همان گاف کوچک شما نگاه و بزرگش و شما را بازخواست میکنند.
این کارشناس مسائل بینالملل در انتقاد به عملکرد صدا و سیما و شبکه خبر گفت چنین اتفاق بزرگی در مملکت دارد میافتد، ولی شبکه خبر داشت بازپخش گفتوگویی در باره شهریه مهدکودکها را پخش میکرد! چرا نباید حضور داشته باشد؟ در هر اتفاقی که میافتد رسانه اولی که با سرعت بیشتر از بقیه و در وهله بعد جامعتر و با کیفیت بالاتر اطلاعرسانی کند لیدر و رهبر میشود. از آن به بعد همه خوانندههای داخلی و خارجی سراغ شما میآیند. اگر این اتفاق نیفتد صحنه را واگذار کردهاید. چنانچه نفر سوم، چهارم یا پنجم باشید هر اندازه گزارشتان کامل باشد بیننده عموماً طرف شما نمیآید و سراغ رسانه پیشقراول میرود.
وی تأکید کرد در اینگونه موارد اکثراً رسانههای خارجی با سرعت بسیار بالا به صحنه میآیند. اگر ضعیف عمل کنیم بازی را کاملاً به دست رسانههای معاند با جمهوری اسلامی دادهایم. برخی فکر میکنند صدا و سیما دستور داشته است چنین خبری را پوشش ندهد. آیا چنین چیزی ممکن است؟ چندین خبرگزاری داخلی با سرعت پوشش میدادند، تمامی عکسهایی که در رویترز، آرتی و رسانههای مختلف عربی، انگلیسی و اسپانیولی منتشر شد از همین یک خبرگزاری پیشقراول بود که به محل حادثه رفته و عکس گرفته و گزارش تهیه کرده است. حتی پول میدادند که عکسها را بخرند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد با وجود شبکههای مختلف مجازی نمیتوانید به وقایع مختلف نپردازید. الان در فیلم، سینما و هالیوود نیست و یک واقعیت است که در بسیاری از موارد جنگ سخت رخ نمیدهد. یک ترقه در میشود و امریکاییها از طریق یک جنگ رسانهای جنگی را شروع میکنند و پیروز آن جنگ میشوند بدون اینکه در واقعیت جنگی به وقوع پیوسته باشد.
وی تبیین کرد غیر از فارسی اگر در بخش انگلیسی در لحظه، هدایت کار و پیشقراولی را در دست نمیگرفتید، آن وقت در تمامی جهان این تصور به وجود میآمد که ایران مورد هدف سلسله عملیات تروریستی است. شخصاً با چندین رسانه تلویزیونی هند، پاکستان، چین، روسیه و… صحبت کردم. هندیها و چینیها پای خبر زندهشان میگفتند سومین بمب هم منفجر و چهارمین رگبار هم زده شد. اعتراض کردم اصلاً چنین چیزی که میگویید نیست. دو حمله به این صورت بوده است.
این کارشناس بینالمللی خاطرنشان ساخت گاهی اوقات ممکن است طرف مقابل دشمن شما نباشد، ولی در صورت ندادن اطلاعات چون منبع موثقی در دسترسش نیست به شایعه روی میآورد. همین اتفاق در تلویزیون روسیه افتاد و راشیا تودی (Russia Today) میگفت ما شنیدهایم سه چهار حمله بوده است.
علیزاده در ادامه بحث امنیت به پارادایمی پرداخت که در دهه ۷۰ و ۸۰ در اقلیت بود و جوزده جهانی شدن نشد و چه بسا میدانست این مقطع برهه خاصی خواهد بود و نباید به وعده و فریب توسعه اقتصادی در حالی که توان دفاع از خودمان را نداریم تن بدهد، اما این پارادایم یک اشکال داشت که با گفتمان دیگر وارد گفتوگو نشد و از اینرو گفتمانی که به توسعه اقتصادی اولویت میداد نتوانست حرفش را بلند بزند و به محاق رفت و برای خودش مظلومیتی کسب کرد که پایه مشروعیت و حقانیتش شد.
وی راهحل صحبت از امنیت را تجربه ؟؟؟؟؟ این دوره است که اوضاع را عوض کرد. تجربه دیگر اینکه اگر گفتوگوی آزاد نداشته باشیم و به تضارب آرا تن ندهیم مثل دهههای ۷۰ و ۸۰ ناچاریم بر سر مبانی وقتمان را تلف کنیم و به منافع ملی ضربه بزنیم.
این فعال رسانهای به ورودش به انگلستان دو هفته پس از واقعه ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ و آغاز فضای امنیتی ویژه در اروپا اشاره کرد و در ادامه یادآور شد امسال یک ماه قبل پس از عملیات تروریستی در کنار پارلمان انگلیس فریاد نیروهای امنیتی این کشور بلند شد که دو گروه برای امنیت خودشان امنیت شهروندان را به خطر میاندازند یکی سیاستمداران هستند که با بزرگنمایی ترور و صحبت مداوم در این باره در پی کسب منفعت برای خود هستند و گروه دیگر رسانهها هستند که عطش و شهوت بیپایانی برای پرداختن به این زمینه دارند. پیامدش چیست؟ تروریستها در مییابند که تا چه حد در به هم زدن نظم عادی زندگی شهروندان موفق شدهاند.
وی نتیجهگیری کرد در واقع برای کشورهای غربی شانزده سال طول کشید تا متوجه شوند خودشان با بزرگنمایی رسانهای و سر و صدا و هیاهوی سیاسی همدست تروریستها شدهاند.
کارشناس مسائل سیاسی با تأیید واکنش رهبر معظم انقلاب اشاره کرد که ایشان توانستند با خونسردی، آرامش و بیتفاوتی پادزهری برای خواست اصلی تروریستها باشند. دلیل وقوع این اتفاق در این مقطع خاص این بود که داعش در وضعیت بسیار ضعیفی دارد. رسیدن نیروهای بشار اسد به مرز عراق در این پنج سال و بیرون رانده شدن داعش از عراق تصور نابودی داعش را برای ما ممکن میکند.
وی افزود این عملیات کور، از موضع شکست و سوخته بود و باید در چهارچوب خودش بررسی شود و به هیچوجه نباید کسی مشوق تروریستهای بعدی باشد و این پیام را بدهد که آنها تا چه حد توانستند در امنیت کشور اخلال ایجاد کنند.
علیزاده ضمن اظهار تأسف از شهادت هفده هموطنش اظهار کرد این حجم تلفات در مقایسه با موارد مشابه در اروپا ابعاد کوچکی است. بهرغم قوی بودن MI۵ و سازمانهای امنیتی انگلیس که در همکاری نزدیک با سیا که تکنولوژیکترین و پیشرفتهترین ابزار را در اختیار دارد و از رئیسجمهور فرانسه تا صدراعظم آلمان را شنود میکند و به گفته دیوید کامرون انگلیس تمامی کمکهای اطلاعاتی را از سرچشمه ترور، عربستان میگیرد در یک ماه گذشته در منچستر دهها نفر کشته شدند و در کمتر از یک ماه در لندن سه اتفاق تروریستی افتاد.
وی تأکید کرد داعش که دشمن اصلیش شیعیان و ایران بود بعد از گذشت ۱۱۰۰ روز تهدید بیپایان توانست عملیاتی در حد ابعاد بسیار کوچک انجام بدهد. رسانهها باید به این نکته توجه کنند که به خاطر عطش جمع کردن مخاطب نباید قضیه را بیش از آنچه که هست نشان بدهند. در عین حال که خبررسانی و شفافیت بسیار مهم است، اما دادن چهارچوب هم اهمیت دارد.
این خبرنگار در خصوص تفاوت القاعده و داعش تبیین کرد القاعده به زدن نیروهای غربی معتقد بود و داعش میگفت باید بیش از هر کسی به شیعیان و ایران حمله کنیم. از روز نخست شکلگیری این گروه تلاش کردند علیه ایران اقدام کنند که چه بسا اقدامات اخیر در ایران زمان یادآوری و برجسته کردن این مهم است که ایران جزیره ثبات در منطقه است، زیرا ۱۱۰۰ روز طول کشید و نهایتاً داعش دست به عملیات سوختهای زد که حتی کار شناسایی هم نکرده بود.
وی در خصوص رسانه صریحاً گفت ما تا حد زیادی در عرصه رسانهای باختهایم. در حالی که فرزندان و همراهان ایران و مقاومت مثل حزبالله لبنان دارند در جنگ سخت هزینه میدهند، در جنگ نرم عملاً عرصه را رها کردهایم. در پرستیوی مهمان ثابتی مثل ؟؟؟؟؟ وجود داشت. در سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ محرومان و طبقات پایین و کارگر انگلستان و اقلیتهایی همچون مسلمانان به پرستیوی بیشتر از تلویزیون خودشان اعتماد داشتند، ولی با کجسلیقگی و ناآشنایی با مفهوم رسانه در دنیای جدید موجب بسته شدن پرستیوی در کشور بریتانیا شدیم. در صورتی که الان باید پرستیوی در کنار سربازان ایران در سوریه بود و حقیقت جنگ سوریه را در فضای رسانهای بسیار پرهجمه نشان بدهد. در مورد حوادث اخیر تروریستی در تهران نباید منتظر راشیا تودی میشدیم، بلکه باید پرستیوی خودمان را میداشتیم و اخبار را از آنجا دنبال میکردیم.
علیزاده در انتقاد به عملکرد صدا و سیما در انتخابات ریاست جمهوری مثال زد وقتی در این روز تاریخی که هر چهار سال یک بار در ایران اتفاق میافتد در شب انتخابات که همه منتظرند نتیجه را ببینند شبکههای اول، دوم و سوممان آوای وحش! و شبکه چهار برنامه علمی نشان میدهد مسلماً جاده را باز میکنیم چتربازهای گفتمانی از طریق شبکههای دولتهای غربی وارد خانههای تکتک افراد این کشور شوند و در افکار عمومی نفوذ کنند. نفوذ که شاخ و دم ندارد. در قرن ۲۱ و سال ۲۰۱۷ هستیم و هر جا که گمان کنیم با سکوت قضیه حل میشود، در اشتباهیم. کشورهای رقیب و دشمن مترصدند و هرگونه سکوت، عدم شفافیت و ناکارآمدی ما محل رخنه، حمله و سوء استفاده آنهاست.
وی مؤکداً گفت معتقدم باید در این قضیه اطلاعرسانی شفاف میکردیم، ولی به هیچوجه نباید وارد بازی رسانهای غرب، بزرگنمایی و ایجاد ترس رسانهای شویم.
یامینپور با تأیید و در تکمله گفتههای علیزاده در خصوص جدی و پیچیده بودن جنگ نرم که بیش از چیزی است که داخل کشور تصور میشود افزود آیتالله خامنهای بارها گفتهاند خیلی از مسئولین کشور جنگ نرم را باور ندارند، ولی در اینکه رسانههای ما غیر حرفهای و دست و پا بسته عمل کردند با وی اختلاف نظر داشت و گفت شاهد مثالم این است که همچنان به عنوان یک رسانه آلترناتیو شناخته میشوند، هر چند میتوانند بسیار قدرتمندتر از این در منطقه و جهان نقش ایفا کنند.
خوشچشم منتقدانه عنوان کرد خسته شدم اولاً از بس تلویزیون کارشناس آورد و فقط برای خودش، رسانه، منِ تحلیلگر حرف زد، یعنی نقاش و بنا نمیفهمند چه میگوید. ثانیاً کارشناسان آمدند و در لفافه حرف زدند. باید حرف را درست زد. متأسفانه در جمهوری اسلامی ایران کار کردن با رسانه و استفاده درست از آن را بلد نیستند. چند رسانه انگلیسی داری؟ چند رسانه خوب عربی که مخاطب داشته باشد داری؟ آنهایی را که داشتی توانستی نگه داری؟
وی در ادامه یادآور شد از ده پانزده سال پیش ۱۰۰ هزار رسانه مطرح تصویری، مکتوب و شنیداری در دنیا هستند که یا امریکایی یا یهودی صهیونیست صاحبشاناند یا آگهیهای رسانه دست اینهاست و اگر آگهی را قطع کنند رسانه با سر به زمین میخورد. بعضی از رسانههای اندونزی و مالزی چنین وضعیتی دارند. این طرف شما چند رسانه انگلیسی، عربی و اسپانیولی دارید؟ چقدر به اینها کمک کردید و پول گذاشتید؟ اصلاً بودجهای در کار نیست. یک ماه قبل از انتخابات اخیر ریاست جمهوری بودجه رسانههای اصولگراها کم شد و تعدیل نیرو کردند.
این کارشناس مسائل بینالمللی تأکید و تصریح کرد ضربات را از جایی میخوریم که به حرف رهبرمان گوش نمیدهیم. ۳۰ سال است میگویند شبیخون فرهنگی، ناتوی فرهنگی و جنگ نرم.
یامینپور به این نکته اشاره کرد که رسانه را در حد روابط عمومی میبینند نه رسانه. باید مجلس را متوجه این موضوع کرد که وقتی صحبت از رسانه میشود، صحبت از کلیت نظام است. حرف از این است که با رسانه میخواهیم مرزهایمان را حفظ کنیم. صرفاً با اسلحه که نمیشود مرز حفظ کرد. الان باید چه کنیم که داعش نتواند از داخل کشور یارگیری کند؟ آیا این غیر از طریق رسانه ممکن است؟
خوشچشم اذعان کرد با ترقهای که در شد خدا را شکر کردم که بعضی از خبرگزاریها به فارسی و انگلیسی پای کار بودند و ریسک بالایی را به جان خریدند، چون سرعت اطلاعات که بالا میرود غلط هم در آن در میآید و این گاف مسئولیت شدیدی برایتان ایجاد میکند، ولی بهرغم اینها رسانههای داخلی پای کار بودند و اجازه ندادند کار دست آن طرف بیفتد، چون اگر طرف مقابل حاکم بر اخبار میشد یک ترقه در ایران را تعبیر میکرد به اینکه ایران در آتش و خون است.
خوشچشم مشکلات در رسانه را عدم توجه به افراد در حوزه دیپلماسی عمومی، نداشتن طرح جامع و خوشفکری نسبت به رسانه دانست و در ادامه گفت وضعیت رسانه آنها و ما مثل این است که یک طرف ارتش امریکا، اسرائیل و متحدینشان آمدهاند و این طرف بچههای خوب درجه یک و رزمنده با گلوله مشقی دارید! اگر جایی در رسانه بچههای ما کاری میکنند که آن طرف را به زانو در میآورند فقط به خاطر این است که بسیجیِ پای کار هستند و آن طرف نیروهای بسیجی ندارند.
کلمات کلیدی : برنامه جهان آرا، یامین پور، حادثه تروریستی ۱۷ خرداد تهران، مرقد امام، حادثه تروریستی مجلس شورای اسلامی، حادثه تروریستی ۱۷ خرداد ۹۶، لینک مستقیم، دانلود